Nhiều người Công giáo thường bị bối rối khi được hỏi về đề tài này. Cách chung, Vô Nhiễm Nguyên Tội được hiểu là biến cố kỳ diệu cho việc hạ sinh của Đức Giêsu. Tuy vậy, Vô Nhiễm Nguyên Tội chỉ về Đức Maria, Mẹ của Đức Giêsu. Sự Vô Nhiễm Nguyên Tội của Mẹ Maria diễn ra khi Mẹ được thụ thai trong lòng bà thánh Anna chứ không phải trong lúc Đức Giêsu được tượng thai [trong cung lòng Mẹ Maria]. Vô Nhiễm Nguyên Tội là một hồng ân Thiên Chúa ban cho Mẹ để Mẹ có thể trao tặng Đức Giêsu một bản tính nhân loại vô tội như Mẹ của Người. Điều đó luôn luôn được Giáo Hội tin tưởng như một đề mục của đức tin, và chỉ được Đức Thánh Cha Piô IX định tín như một tín điều vào ngày 08.12.1854. Đức Maria được bảo vệ khỏi tội nguyên tổ ngay từ giây phút đầu tiên Mẹ được thụ thai.
Tội nguyên tổ là một tình trạng vốn được truyền từ cha mẹ đầu tiên là Ađam và Evà. Sự bất tuân phục của họ đối với Thiên Chúa dẫn đến một thế giới sa ngã, một đầu óc tăm tối, một ý chí bạc nhược và những nỗi đam mê bấn loạn. Họ chẳng còn có được những tặng phẩm siêu phàm của sự nhanh nhẹn, thanh thản trong công việc, sức khỏe, và đời sống vĩnh hằng. Đã có sự mất quân bình trong thiên nhiên, và nhân loại phải đau khổ và phải chết. Với lý trí ngu dốt, ý chí yếu hèn, và những mê muội vây bọc, tội đã thâm nhập vào con người. Con người bất tuân phục Thiên Chúa một cách có ý thức.
Chính giá máu của Chúa Giêsu Kitô trên thập giá mà mới có ơn cứu độ. Qua ơn cứu độ, linh hồn được cứu vớt nhờ vào ân sủng, được lãnh nhận đầu tiên trong bí tích Thánh Tẩy. Thế giới, mặc dầu được Đức Kitô cứu chuộc, vẫn phải chịu đau khổ từ những khuynh chiều xấu. Tuy nhiên, qua ân sủng, nhân loại có thể vượt lên trên bóng tối của tội lỗi để vươn tới sự cao sang của Thiên Chúa.
Vì được ơn Vô Nhiễm Nguyên Tội, Đức Maria không phải chịu sự lây nhiễm của tội. Nơi Thiên Chúa, không có yếu tố thời gian, nhưng chúng ta tồn tại trong thời gian, Ngài đã cho thấy trước ơn cứu độ của Con của Ngài và thực hiện ơn cứu độ ấy cho cung lòng của mẹ của mẹ Đức Maria, là bà thánh Anna. Hãy nghĩ về cái bảng điều khiển của hệ thống điện thoại cổ. Người vận hành bảng điều khiển ở tổng đài nhận một bức điện từ một cuộc gọi và đưa nó vào một phương tiện chuyển đi nào đó. Thiên Chúa biết trước công trình cứu độ của Con mình và thực hiện nó nơi Đức Maria. Tại sao điều này lại quá quan trọng như thế? Đức Maria như là sự chuẩn bị cho một nhân loại thánh thiện chờ đón Ngôi Hai trong Ba Ngôi đến để cứu độ chúng ta khỏi tội lỗi. Vì thế, chẳng khi nào tội lỗi có thể tác động vào Con Người này.
Sự vô tội của Đức Maria bắt đầu ngay từ khi mẹ được thụ thai. Đức Maria không bao giờ phạm tội riêng từ khi Mẹ tới tuổi khôn cho tới khi Mẹ qua đời. Bởi vì Mẹ không có tội nguyên tổ, Mẹ không phải chịu đau khổ vốn là kết quả của tội ấy; khi kết thúc đời sống trần thế, Mẹ được Con của Mẹ đưa về thiên đàng. Giáo Hội Đông Phương gọi đây là Lễ Mẹ Lên Trời. Ngày 08 tháng Mười Hai được chọn để mừng kính bởi vì chín tháng sau đó, chúng ta tổ chức ngày sinh nhật của Đức Mẹ vào ngày 08 tháng Chín.
Nguồn: Rev. John Trigilio JR., Ph.D., and Rev. Kenneth D. Brighenti, Ph.D., The Catholicism Answer Book- The 300 Most Frequently Asked Question, (Naperville, Illinois: Sourcebooks, Inc., 2007), 59-60.