Tro trong nghi thức của ngày thứ Tư Lễ Tro được đốt từ những cành lá đã được làm phép trong Chúa Nhật Lễ Lá trước đó. Tro được làm phép trong Thánh Lễ Thứ Tư Lễ Tro và sau đó được xức trên trán của những người Công giáo tham dự Thánh Lễ. Đây là một á bí tích, nghĩa là có liên hệ mật thiết với các bí tích, nhưng không phải là một bí tích thực sự. Một á bí tích, như tràng hạt hay nến được làm phép, nhắc nhở tín hữu về sự hiện diện của Thiên Chúa. Tro nhắc cho người Công giáo biết rằng mùa Chay đã bắt đầu. mùa Chay là mùa chuẩn bị cho Lễ Phục Sinh, mừng Chúa sống lại.
Trong suốt mùa Chay, người Công giáo cố gắng trở về với những gì là căn cốt nhất của con người mình, và tháo bỏ chiếc mặt nạ đã đeo trong suốt cả năm khiến họ thực sự xa cách Chúa và xa rời con đường tiến về thiên quốc. Phương thế để thực hiện điều này là cầu nguyện nhiệt thành hơn, tham gia hoạt động của giáo xứ hoặc tuần cửu nhật, thường xuyên lãnh bí tích Giải Tội, làm việc bác ái, ăn chay và bố thí. Ngày trước thứ Tư Lễ Tro, ở các nước Latinh được gọi là thứ Ba Béo (Mardi Gras ở New Orleans), thường có những lễ hội; mọi người sẽ mặc các trang phục truyền thống và đeo mặt nạ hóa trang để không ai nhận ra mình cho đến nửa đêm, tức là khi bắt đầu mùa Chay. Một lần nữa, điểm nhấn ở đây là những chiếc mặt nạ che đậy sự giả dối của chúng ta với Thiên Chúa và với tha nhân. Mùa Chay cũng là lời nhắc nhở về thân phận phải chết của con người.
Lời cầu nguyện mà linh mục đọc khi xức tro là: “ Hãy nhớ, con chỉ là bụi tro và sẽ trở về cùng bụi tro”. Những hình thức trong mùa Chay như việc xức tro, sự nghiêm cẩn của Phụng vụ, chủ đề thống hối, tất cả đều muốn diễn tả một thực tại thần học rằng chúng ta là những phàm nhân sẽ chết đi vào một ngày nào đó và phải chịu trách nhiệm trước mặt Thiên Chúa về tất cả mọi hành động của chúng ta. Tro nhắc nhở chúng ta rằng chủ nghĩa vật chất là một thứ nhất thời thoáng qua và sẽ không tồn tại mãi, vì vậy chúng ta nên tập trung vào những điều vĩnh cửu thuộc về thần khí và thiên giới. Trong Giáo hội sơ khai và thời Trung cổ, có một nghi thức thống hối trang trọng, trong đó các tín hữu mặc áo vải thô và xức tro để diễn tả việc hãm mình đền tội. Thứ Tư Lễ Tro là một lời nhắc nhở về việc hãm mình đền tội.
Trong sách Sáng Thế 3:19, chúng ta đọc thấy rằng: “Ngươi sẽ phải đổ mồ hôi trán mới có bánh ăn, cho đến khi trở về với đất, vì từ đất, ngươi đã được lấy ra. Ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất”. Đây là hình phạt cho sự không vâng lời của cha mẹ nguyên thủy của chúng ta, Adam và Eva. Những ngôn từ này cũng thường được sử dụng trong các dịch vụ mai táng ở Anh quốc thời xưa, ngụ ý rằng chúng ta được tạo dựng từ hư vô và sẽ trở về hư vô. Điều này không có nghĩa là linh hồn của chúng ta không tồn tại; nhưng đúng hơn, chúng ta được nhắc nhở rằng thế giới này và tất cả vẻ đẹp quyến rũ của nó sẽ qua đi, và chúng ta không bao giờ được phép quên điều ấy.
Nguồn: Rev. John Trigilio JR., Ph.D., and Rev. Kenneth D. Brighenti, Ph.D.,
The Catholicism Answer Book- The 300 Most Frequently Asked Question,
(Naperville, Illinois: Sourcebooks, Inc., 2007). 349.
