Trong Chương này nói về

  • Việc giảng thuyết và thực hiện công việc truyền giáo trong vùng Alaska[1]
  • Sự chống lại chế độ Cộng Sản ở nước Nga

 Đạo Công Giáo không phải là Đạo Kitô Giáo duy nhất chọn lựa phong thánh cho một số những người nam và người nữ. Chính Thống Giáo Đông Phương có một lòng sùng mộ mạnh mẽ đối với vị thánh này, những vị thánh ở trên trời làm bạn cùng Thiên Chúa, ống hệt như bên Giáo Hội Công Giáo Roma. Alaska một phần lãnh thổ của người Nga trước khiợc bán cho nước Hoa Kỳ. Vì lẽ đó,c nhà truyền giáo đã được sai đến vùng đất hoang vu này để truyền bá đức tin Chính Thống Giáo.

Sự hiểu biết về Chính Thống Giáo

Về phần Giáo Hội Chính Thống nước Nga, nhiều nhà truyền giáo được sai đến để truyền bá Phúc Âm cho người Aleuts và người Ấn Độ Etkimo (Eskimo) ở Miền Bắc Mỹ Nga (Alaska trước khi nó được bán cho nước Hoa Kỳ vào năm 1867).

Phần III: Sống Đức Tin

Thánh Alexander Hotovitzky

Nước Nga (1872-1937)

Được tuyên dương: 1994

Ngày Lễ mừng: 04/12

 

Alexander được phong chức linh mục vào năm 1896 tại Nhà thờ chánh tòa giáo phận ở San Francisco. Trong vòng một tuần, cha trở về New York làm mục tử của Nhà thờ Thánh Nicholas và cha đã góp phần trong việc thiết lập nhiều giáo xứ Chính Thống Giáo mới, bao gồm các giáo xứ ở Yonkers, New York; Passaic, New Jersey; and Philadelphia, Pennsylvania. Cha cũng làm chủ bút Tờ báo (hằng ngày) Vị Sứ giả Chính Thống Giáo Người Mỹ.

Cha Alexander cũng phục vụ với tư cách là một linh mục ở Helsinki, Finland, từ năm 1914 đến năm 1917 – đây không phải là một công cuộc dễ dàng bởi vì Finland khi đó mới chỉ là một đoàn dân Kitô giáo phái Tin Lành đầu tiên (Lutheran). Cha được chuyển đến Moscow năm 1917 và được bổ nhiệm vào chức vụ mục sư phụ tá của Nhà Thờ Chánh Tòa Chúa Kitô Cứu Thế.

Cùng năm đó, Cuộc Cách Mạng của người Bolshevik, đã truất phế Tsar Nicholas II và Triều đại Romanov (Romanov Dynasty[2]) dưới sự lãnh đạo của Lenin và Stalin, nhằm tiêu diệt Giáo Hội Chính Thống Nga. Đảng Cộng Sản là đảng phái vô thần chính thức và công khai; và vì thế tất cả mọi ràng buộc giữa Kremlin (chính phủ liên xô) và vị Thượng phụ của Moscow nhanh chóng bị phơi bày. Sự bách hại đạo bắt đầu trở nên nghiêm trọng.

Tiếp sau cuộc Cách Mạng Bolshevik vào năm 1917, vị Thượng phụ của Moscow đã mất nhiều quyền lực và sức ảnh hưởng. Giáo Hội Chính Thống ở Hoa Kỳ (OCA)được sự độc lập mạnh mẽ đến nỗi khoảng năm 1970, Moscow và một số Giáo Hội Đông Phương khác đã công nhận sự tự trị của Giáo Hội Chính Thống ở Hoa Kỳ (OCA) cho dẫuonstantinople không chấp nhận. Và mặc dù sự bất đồng về tình trạng Giáo Hội, các nhánh khác của Chính Thống Giáo vẫn chia sẻ những mối tương quan chân thành.

Trong giáo hội Công giáo Roma, phong thánh là một đặc quyền giáo hoàng viện dẫn tính không thể sai lầm(bất khả ngộ) của Đức Giáo Hoàng. Khác với giáo hội công giáo Roma, Giáo Hội Chính Thống Giáo Đông Phương quy chiếu đến việc chỉ định cương vị của vị thánh như sự tuyên dương (làm vinh danh), và nó được thực hiện bởi một vị Thượng phụ và/hoặc một hội nghị (một hội đồng các giám mục). Như thế, việc phong thánh không có cùng những đòi hỏi khắt khe về một số phép lạ nhất định nào đó như trong trường hợp các ứng viên có thể (được phong thánh) nơi Giáo Hội (Latinh) Tây Phương ở Roma.

Cha Alexander đã bị bắt ba lần giữa những năm 1920 và 1937 vì bị kết tội phản động và lật đổ chính quyền. “Tội” duy nhất của cha là cha đã từ chối tham gia vào Đảng Cộng Sản đã thế cha còn giảng công khai vềự tự trị của Giáo Hội Chính Thống Nga.

Không có tài liệu nào ghi chép chính xác về ngày và nơi cha bị hành quyết. Tuy nhiên, Giáo Hội Chính Thống vẫn tôn kính Cha Alexander Hotovitzky như một Vị Tử Đạo Mới, thuật ngữ được dùng cho bất cứ ai bị hành hình bởi Liên bang Xô Viết (Nga) vì lòng trung kiên  với Giáo Hội Chính Thống Nga.

Thánh Herman Alaska

Nước Nga (1756-1837)

Được tuyên dương: 1970

Ngày Lễ mừng: 09/8

Thánh Herman là nhà truyền giáo đầu tiên tới vùng Alaska (sau được gọi là Bắc Mỹ Nga Russian North America), nơi mà Herman đã cố gắng rao giảng về đức tin Chính Thống Giáo cho người Aleut và Ấn Độ Eskimo. Herman đã đến Kodiak với bảy thầy vào năm 1794 để bắt đầu công việc truyền giáo của mình.

Sứ mạng của Herman không chỉ dừng lại ở vấn đề tâm linhn cạnh việc thuyết giảng về đức tin, Herman đã xây dựng các trường học cho các trẻ em địa phương và làm việc để bảo vệ các em khỏi bị bóc lột bởi các thương gia xảo trá người Nga. Khoảng giữa những năm 1808 và 1818, Herman đã tới Đảo Spruce, nơi mà ngài gọi là New Valaam; đó là nơi ngài đã dùng phần đời còn lại của mình để điều hành một trường học, chăm sóc các trẻ em mồ côi và cầu nguyện. Theo truyền thống đạo đức, Herman đã đặt một tượng Theotokos (tượng Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa) trên bãi biển trước khi một cơn sóng thủy triều xảy đến và nước không bao giờ dâng lên trên bức tượng, vì thế đã thu hút được các dân làng.

Thánh Innocent Alaska

Nước Nga (1797 – 1879)

Được tuyên dương: 1977

Ngày Lễ mừng: 31/3

John (Ian) Evseyevich Popov-Veniaminov đã đi khắp nơi qua vùng Alaska và giảng thuyết bất cứ nơi nào cha đến, cuối cùng cha được xem như vị “Tông đồ của Alaska”. John nói sáu thứ tiếng bản xứ và giảng thuyết từ Sitka tới Kamchatka cho đến khi cha được gọi về ở tại Giáo Hội Mẹ ở Nga (Mother Russia). Cha được bổ nhiệm làm Tổng Giám mục của Moscow (một vị trí ngang tầm giữa Tổng Giám mục và vị Thượng phụ) vào năm 1867, thay thế vị trí một người bạn đồng thời là cố vấn của ngài, Thượng phụ Filaret. Lần đó ngài đã tuyên thệ như một thầy tu và lấy tên Innocent.

Thánh Jacob Netsvetov

(Tiểu bang) Alaska (1802-1862)

Được tuyên dương: 1994

Ngày Lễ mừng: 26/7

Sau khi rời nhà ở Alaska để theo đuổi một nền giáo dục ở Nga, Jacob được phong chức linh mục và đã cố gắng trở về nhà để chăm sóc cho người dân quê mình. Cha đã trở lại Đảo Atka, Alaska, nơi Cha được nuôi dưỡng và lập tức cha bắt tay vào công việc.

Trong suốt sáu tháng đầu tiên làm việc, Cha Jacob đã rửa tội cho 16 người, ban phép thêm sức cho 442 người, chứng hôn cho 53 đôi và chủ tọa trên 8 Thánh lễ an táng. Sau đó cha mạo hiểm đi xa hơn đến vùng Yukon của Canada, rao giảng đức tin Chính Thống Giáo. Khi cha lớn tuổi hơn, một cha phụ tá nhiều tham vọng đã cố vu khống tên tuổi tốt lành của Cha Jacob với hy vọng được đề bạt vào chỗ của cha. Khi cha Jacob xuất hiện trước mặt vị Tổng Giám mục, sự vô tội của cha đã được xác minh cách dễ dàng; tuy nhiên, tình huống căng thẳng đã điểm báo sức khỏe của cha và cha đã từ trần vào tuổi 60 giữa các tín hữu Askimo.

Thánh John Kochurov

Nước Nga: (1871-1917)

Được tuyên dương: 1994

Ngày Lễ mừng: 31/10

Là một người rất sùng đạo, John đã tự nguyện rời nhà ở vùng Ryazan của nước Nga để tới làm việc như một nhà truyền giáo ở Alaska (sau là một phần của Hoa Kỳ). Cha đã đến Thành phố New York và nhận thấy chính mình đang gặp khó khăn về ngôn ngữ và văn hóa. Cuối cùng cha John được gửi tới Chicago để coi sóc Nhà thờ chánh tòa Thánh Vladimir; cha đạt được những của quyên góp từ Tsar Nicholas II và từ những người Mỹ giàu có, nhờ đó cha đã có thể sửa chữa và phục hồi lại Nhà thờ Chánh tòa cho xứng với danh tiếng của nó.

Cha John được đề bạt lên làm Linh mục Quản hạt và đã trở về nước Nga vào năm 1907 sau khi làm việc tông đồ thành công ở Hoa Kỳ. Không may thay, cuộc Cách mạng Nga vào năm 1917 đã không tạo thời cơ tốt cho cha và các thành viên khác của giới giáo sĩ khi những người Cộng Sản đã cố gắng một lần và toàn bộ Giáo Hội. Cha John đã làm việc gian khổ ở thành phố Thánh Peterburg[3], thuyết giáo cho hàng trăm nếu không muốn nói là hàng ngàn người tín hữu trong thời gian chưa đầy mười năm. Cha đã bị giết bởi những người Bolshevik trong suốt thời kỳ thanh lọc đẫm máu của những người Nga Da Đỏ (Red Russians) trên những người Nga Da Trắng và được xem là một vị tử đạo của Đạo Chính Thống.

Thánh John Maximovith, Giám mục Shanghai và San Francisco

Nước Nga (1896-1966)

Được tuyên dương: 1994

Ngày lễ mừng: 02/7

John được phong chức linh mục vào năm 1926, không lâu sau cha và gia đình cha từ Nga đến cứ trú ở Yugoslavia để chạy trốn sự thanh lọc tôn giáo của người Cộng Sản. Hơn 36 năm tiếp theo trong sự nghiệp của mình, cha đã giữ đến chức giám mục trong nhiều nhiệm kì của giáo hội chính thống nga ở nước ngoài tại thượng hải và tây âu và cuối cùng đạt tới chức Tổng  Giám mục của San Francisco, nơi mà cha đã giữ chức vụ từ năm 1951 tới 1962. 

Trong khi làm giám mục ở Trung Quốc, Giám mục John đã hướng dẫn một cộng đoàn các tín hữu nhỏ nhưng đang phát triển cho đến khi Cuộc Cách Mạng Đỏ của Mao Trạch Đông (Mao Tse-tungch hại các Kitô hữu như những người Bolsheviks đã thực hiện ở nước Nga một thế kỷ trước. Đức Giám mục John và 5000 tín hữu đã trốn tới Philippines. Từ đó, Giám mục John đi tới Hoa Kỳ, nơi cha đã sống phần đời còn lại mình của mình.

Thánh Jevenaly Alaska

Nước Nga (1761-1796)

Được tuyên dương: 1977

Ngày lễ mừng: 24/9

Jevenaly đã tử đạo bởi những người bản xứ năm 1796, nhưng lý do tại sao thì vẫn là một điều bí ẩn. Một giả thuyết cho rằng một nhóm người Ấn Độ địa phương đã phẫn uất với đòi hỏi của Chính Thống Giáo về việc chấm dứt chế độ đa thê. Một lý luận khác là toàn thể bộ lạc có một suy nghĩ thứ hai sau khi chịu phép rửa vào niềm tin và họ đã nghĩ rằng cách duy nhất để xóa bỏ nghĩa vụ là giết chính người đã rửa tội cho họ. Cho dù động cơ là gì đi nữa,inh mục đã bị giết khi còn đang thi hành nhiệm vụ và đã được phúc chính thức tử đạo.

Thánh Nikolai Velimirovic

Serbia (1880-1956)

Được tuyên dương: 2003

Ngày lễ mừng: 05/5

Trong suốt Cuộc Chiến Thế Giới I, Giáo Hội Serbian đã phái Nikolai đến nước Anh và Hoa Kỳ, nơi cha đã tổ chức những buổi diễn thuyết trong việc ủng hộ việc đấu tranh cho sự hiệp nhất của những người Serb và miền Nam Slavic. Cha trở về  Serbia vào năm 1919, và vào năm 1920, cha đã được bổ nhiệm làm Tổng Giám mục Ohrid ở Macedonia.

Giám mục Nikolai đã bị bắt bởi Nazis vào năm 1941 ở Đan viện Zica và đã bị giam ở Đan viện Ljubostinja. Vào ngày 14 tháng 12 năm 1944, cha đã bị gửi tới Dachau, một trại tập trung, với Thượng phụ Serbian, nơi vị giám mục đã bị tra tấn và bị lạm dụng tàn ác.

Cuối Thế Chiến thứ II, Giám mục Nikolai đã trốn người Cộng Sản Yugoslavia và di cư tới Hoa Kỳ. Một số chủng viện Kitô giáo Chính Thống nơi cha Nikolai đã dạy bao gồm Chủng viện  Chính Thống giáo Serbian của Thánh Sava ở Libertyville, Illinois; Chủng viện Thần học Chính Thống của Thánh Vladimir, bây giờ ở Crestwood, New York; cũng như Chủng viện Thần học Chính Thống giáo của Thánh Tikhon và Đan viện ở miền Nam Canaan, Pennsylvania. Cha qua đời vào ngày 18 tháng 3 năm 1956, trong khi đang làm hiệu trưởng của trường Thánh Tikhon.

Thánh Raphael of Brooklyn

Nước Lebanon[4] (1860-1915)

Được tuyên dương: Ngày 27/02

Ngày lễ mừng: 27/02

Rafla Hawaweeny được sinh ra bởi cha mẹ người Syrian ở Lebanon, nhưng vì những nỗ lực phản Kitô của những người gốc Hồi giáo (radical Muslim), cha bị buộc phải chạy trốn tới nước Nga để được phong chức. Cha đã được gửi tới Hoa Kỳ để làm Mục sư của Giáo hội Thánh Nicholas ở Brooklyn và đã trở thành Giám mục Chính Thống Giáo đầu tiên được thánh hiến trên vùng đất Hoa Kỳ khi Giám mục Tikhon và Giám mục Innocent phong chức cho cha vào năm 1904 tại Nhà thờ Chánh tòa Thánh Nioclas ở Brooklyn. Những lễ phục của vị Giám mục mới là một món quà được gửi tới từ Tsar Nicolas II.

Giám mục Raphael thánh hiến những vùng đất cho Đan viện của Thánh Tikhon ở Miền Nam Canaan, Pennsylvania, vào năm 1905 và cũng chúc lành cho trại mồ côi. Cha cũng thành lập Tổng giáo phận Antichian.

Mặc dù có ảnh hưởng ở Ả Rập (Arabic), Giám mục Raphael đã thấy ích lợi của việc cho phép sử dụng tiếng Anh trong thánh lễ bởi vì đa số lớp trẻ là con cái của người dân nhập cư, vì thế họ không còn biết ngôn ngữ của tổ tiên nữa.

Thánh Tikhon Moscow

Nước Nga (1865-1925)

Được tuyên dương: 1989

Ngày lễ mừng: 26/9

Vasily Ivanovich Belavin đã được phong chức linh mục vào năm 1891 và lấy tên là Tikhon. Cha đã chuyển từ Chủng viện Pskov tới Chủng viện Thần học Kholm vào năm 1892 và làm Trưởng Tu viện (đứng đầu một Đan viện lớn), tương đương với Trưởng Tu viện (archabbot) trong Giáo Hội Roma). Trưởng Tu viện Tikhon đã được phong Giám mục Lublin vào năm 1897 và trở về Kholm được một năm như là Đại diện Giám mục của Giáo phận Kholm.

Ngài làm việc ở Hoa Kỳ nhiều năm, thánh hiến viên đá góc tường cho Nhà thờ Chánh tòa Nicholas ở New York vào năm 1901 và năm 1902, cung hiến nhà thờ của Thánh Nicholas ở Brooklyn cho dân nhập cư. Hai tuần sau đó, ngài cung hiến Nhà thờ Chánh tòa Thánh Nicholas ở New York. Vào năm 1905, Sứ vụ truyền giáo Hoa Kỳ trở thành sứ vụ của Tổng giáo phận, và Giám mục Tikhon được nâng lên hàng Tổng Giám mục.

Tổng Giám mục Tikhon trở lại nước Nga vào năm 1907 và được bầu làm Thượng phụ của Moscow vào năm 1917. Trong suốt Cuộc Cách mạng Bolshevik, ngài đã xử phạt Hoàng đế Tsar và Gia đình hoàng đế. Ngài đã bị giam hạm tại Tu viện một năm sau khi công khai chống lại việc tịch thu tài sản Giáo Hội của chính quyền.

Cả Giáo Hội Chính Thống Nga ở nước Nga và Giáo Hội Chính Thống ở Hoa Kỳ hàm ơn nhiều đối với Thượng phụ yêu dấu này, người đã làm việc nhiệt tình để giúp đỡ Giáo Hội của ngài và người đã bảo vệ Giáo hội ấy cho đến ngày ngài qua đời.

Người chuyển dịch: Nt. Maria Trần Thị Ngọc Hương

Dòng Đa Minh Tam Hiệp

[1] Alaska: state in the United States that is located in northwestern North America.

[2] Romanov Dynasty: Rulers of Russia from 1613 to 1917.

[3] St. Petersburg: 2nd largest city in Russia (situated in the northwest part of Russia) ; city in western Florida (USA).

[4] Lebanon: country in southwestern Asia at the eastern end of the Mediterranean Sea (quốc gia trong vùng Tây nam Châu Á ở cuối phía Đông của Biển Địa Trung Hải).